Tarih boyunca gitar eğitimi üç unsurdan meydana gelmiştir: Teknik, deşifraj ve repertuar. İleri seviyedeki öğrencilere geçmeden önce yeni başlayanlar için bazı bilgileri vermek yerinde olur.
Müziğe kendini kaptırmaya gönüllü olanların ilk bilmesi gereken şey özveridir. Müziği sadece vakit geçirmek veya eğlenmek için yapanların hiç bir zaman sanatlarıyla insanları doyurmaları mümkün olmamış, icralarının karşılığında sadece kuru bir tebessüm ile, ve belki de küçük bir alkışla yetinmek zorunda kalmışlardır. Gitar için özveride bulunmaya hazır kişi ne yazıktır ki pek de fazla değildir.
Eğer siz buna hazırsanız ve büyük istek duyuyorsanız yapmanız, daha doğrusu uymanız gereken kurallar vardır.
- Kendinize, tam güvenebileceğiniz bir öğretmen bulun. - Öğretmeninizin size tavsiyesi doğrultusunda, günü gününe ve eksiksiz çalışınız. - Sesleri tam duyabilmek için, çalışmaya başlamadan önce telleri tam olarak akortlayınız.
- Ödevlerinizi sesli veya sessiz (konuşur gibi) okuyunuz. - Okurken ve çalarken ağır bir tempoda, ritimleri doğru yaptığınızdan iyice emin olun. - Metronom ile çalışmanızın size büyük yarar sağlayacağını unutmayın. - Tellerinizi, sesler parlaklığını kaybettiği zaman muhakkak değiştiriniz.
Teknik: Her müzisyenin gayesi olan iyi
ve güzel müzik yapmak sadece parçaları çalışmakla mümkün olmamaktadır.
Herşeyden önce ellerin, parmakların, vücudun, hatta beynin hazırlanması ve
bunun için de öncelikle bu gayeye uygun egzersizleri veya çalışmaları yapmak,
daha sonra uğraşılacak parçalara hazır hale getirmek gerekir.
Bu teknik hazırlık ana 9 gruptan meydana gelir. Bunlar: 1- Sağ el; 2-
Sol el; 3- Gam; 4- Akor çalma ve "p"; 5- Arpej; 6- Akorsal arpej; 7-
Bare; 8- Bağlılar; 9- 2 ses çalışmalarıdır.
İyi bir icracı için günlük çalışmalarda bu 9 bölümdeki çalışmaları eşit
zaman ve dikkat harcıyarak yapmak, her gün geliştiğini görmek, sabırlı olmak
çok önemlidir. "Gitar Tekniği - Günlük Formüller" kitabının önsözünde
yazdığım gibi zaman ve ihtiyacı göz arkası etmeden 9 ana başlıktan herbirine
ait bu formüllerden hergün değişik birkaçını alarak çalışmanızı öneririm. Bu şekilde
kısa zaman periyotları içinde çok formül yapılmış olur.
Deşifraj: Günün gitaristinin
sorunlarının en başında deşifraj, hızlı deşifraj, literatür eksikliği, hatta
müzik ve gitar tarihi hakkında az şey bilmesi gelmektedir. 16.Y.Y.'dan günümüze
yazılı olarak ulaşmış eserler, besteciler, devirlere ait özellikler, biçimler
v.b. pek çok gitarist için karanlıkta kalmış konulardır. Bu meseleye çözüm ise,
sistematik olarak deşifre yapmak ve öğretmeninizden gerekli bilgileri almanız
olmalıdır. Deşifre edilen parça tam hızında, tam vurgusunda, tam
müzikalitesinde olmayabilir. Ama kazanılacak şey, uzun vadede kendini gösterir.
İlk yıllarda çok zorlu geçecek bu çalışmalar ile birkaç yıl sonra
öğretmeninizin hata bulamayacağı bir deşifre yeteneğini geliştirebilirsiniz.
Her hafta bir parça, veya bir sayfa ödev devri tarihe karışmıştır ve ne kadar
çok parça deşifre ederseniz o kadar tekniğe, bilgiye, repertuara sahip
olabilirsiniz.
Repertuar: Gitarda repertuar çalışmaları
2 ana bölümden meydana gelir. 1- Etütler; 2- Değişik dönemlere ait eserler.
Etütler, önceden yapmış olduğunuz ve ihtiyacınız olan teknik formülleri
öğretici, pekiştirici küçük formda (etüt veya prelüd formu gibi) parçalara
uygulayarak daha büyük formlara veya parçalara kendinizi hazırlamanızı sağlar.
Bunlar çoğu kez konserlerinizde de kullanacağınız, aşırıya kaçmadan,
dinleyiciyi sıkmadan ona teknik yeterliliğinizi göstereceğiniz parçalardır.
İlk defa ele aldığınız bir etüdü çok ağır bir tempoda, metronoma bağlı
kalarak ve müziğinin gerektirdiği nüans ve anlatıma dikkat ederek çalışınız. Bu
esnada sağ ve sol el duatelerine dikkat ediniz. Bu, elinizdeki edisyonun
aynısını tatbik etmelisiniz demek değildir. Önceliği daima öğretmeninize
veriniz. Yayındaki mantık dışı duate öğretmeniniz tarafından düzeltilecektir. Deşifre
edip ezberlediğiniz bu etüdü artık kendi hızında, en temiz şekilde çalmak için
hergün tekrar ederek istenen en üst noktaya çıkarınız ve etüt hangi teknik
soruna cevap arıyorsa teknik çalışırken bu etüdü de çalınız.
Eserlere ait günlük çalışmalar, bir bütünü tamamlamaya yöneliktir. Bu
şu demektir: Bir yıl içerisinde sınava, konsere veya başka bir performans
icrası için hazırlanması gereken repertuar yılın başında öğretmen veya sizin
tarafınızdan belirlenir ve günlük, haftalık, aylık çalışmalar buna göre
ayarlanır. Herşeyi ile hazır parçayı hergün en az bir defa çalmak sizi yeniden
hatırlama veya teknik sorunlardan kurtarır.
Eserlerin seçimi için şunu belirtmekte yarar vardır. İyi bir gitarist
hiç bir zaman " Ben bu besteciyi sevmiyorum ve çalmak istemiyorum"
deme lüksüne sahip değildir. Düşünülmesi gereken dinleyicidir. Dinleyici
gitaristten her çağa ait eserleri dinleyebilmelidir ve bu şekilde ancak
gitarist hakkında gerçek bir fikre sahip olabilir. Gitarist parçayı ve ait olduğu
çağı iyi anlamalı, bestecinin istediği herbir şeye saygılı olarak
yansıtmalıdır. Sınavlardaki en dikkat çekici vasıf budur ve eğer gitarist her
dönemi doğru yansıtıyorsa o, jüri gözünde en iyi öğrenci sayılır.
Yıllık program düşünülürken 16.YY, 17YY, 18.-19.YY, 20.YY ve etütler
dikkatli ve öğrencinin seviyesine göre hazırlanmalıdır. Bazen karşılaştığımız
şu soruna dikkatinizi çekerim: Teknik bakımdan hayli ileri bir öğrenci yeterli
teorik ve müzik tarihine ait bilgilerle donanımlı olmadığı için örneğin bir
16.YY. parçasını bir Tarrega, bir Torroba gibi icra etmektedir. Bu, o müziği
anlamadığını veya anlamak istemediğini ortaya koyar ki öğretmenlerin ikileme
düştüğü zor durumların en önemlisidir. Gayet tabidir ki yetenekli öğrenciyi her
öğretmen ister. Fakat onu yönlendirmek hem zor, hem de tehlikeli bir iştir.
Zorluğu, isteneni hemen yapabilen bu öğrenciyi müzikal ve teorik bakımdan
donatmak için verilen ödevlerden sıkılması, tehlikesi ise biraz duraklattığınız
zaman gene sıkılıp gitarı terk edebilecek duruma gelmesidir. Genel bilgileri ve
çalma ödevlerini paralel yürütmek zorunluluğu vardır.
Alıntı
Alıntı
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder